فرانک فرید ایپک
اوج گیری بنیاد گرایی و حقوق زنان – بخش دوم
خشونت علیه زنان
همواره کنشگران حقوق زنان، افزایش خشونت علیه زنان را به‌عنوان پیامد منفی بنیادگرایی یادآور می‌شوند و به‌ویژه آن را از عواقب تضییق حقوق زنان د ر خانواده و ناشی از ایجاد محدودیت‌های عمومی برای آنان می‌دانند .
د ر زیر چتر بنیادگرایی اسلامی، اکنون د ر الجزیره و بخش‌های معینی از جامعه‌ی فرانسه، زنانی که از چهارچوب‌های مشخص اجتماعی پا فراتر بگذارند ، د ر معرض تجاوز، حمله و مزاحمت بود ه و مورد سوءاستفاده‌های جسمی و آزار روحی قرار می‌گیرند و از برخی امتیازات اجتماعی محروم می‌مانند . تخطی زنان می‌تواند شامل بیرون ماند ن از خانه پس از تاریک شد ن هوا یا شرکت د ر مسابقات ورزشی باشد . (پاسخگوی تحقیق، آمریکا)
بسیاری از کنشگران، نابرابری‌های قانونی و ساختاری را موجبات لطمه به حق انتخاب زنان و امنیت آنان برمی‌شمارند . برای مثال بنیادگرایان مسیحی د ر زیمباوه، د ر بسیاری موارد عامل اصلی محدود کرد ن حق طلاق و ممانعت از ایجاد ِ اصلاحات برای رفاه زنان هستند ، که د ر نتیجه‌ی آن، عرصه برای زنان د ر ترک روابط خشونت‌آمیز کاملاً تنگ می‌شود . طبق نظر فعالین حقوق زنان، بنیادگرایی مذهبی معمولاً حمایت رسمی از زنان را تهدیدی برای موقعیت مردان می‌دانند . به‌عنوان نمونه، یکی از اعضای مجلس زیمباوه د ر مخالفت با قوانینی که خشونت خانگی علیه زنان را جرم تلقی می‌کرد ، گفت: “من اینجا به‌عنوان نمایند ه ی خداوند قادر ایستاد ه‌ام. زنان با مردان برابر نیستند ، این لایحه خطرناک است و با تصویب آن، حقوق، امتیازات و موقعیت مردان د ر زیمباوه از د ست رفته است.” (پاسخگوی تحقیق، اوگاند از زیمباوه)
من د ر مورد خشونت د ر روابط زناشویی، آموزش و مشاوره می د هم. بنیادگرایی مذهبی می‌آموزد که زنان متعلق به خانه هستند و باید تسلیم اراده‌ی شوهر خود باشند . د ر نتیجه، زنان مسیحی افراطی، تمایلی به ترک شریکِ خشن زندگی خود ندارند . خیلی‌ها بر این باورند که آن‌ها باید بین ایمان و امنیت خود یکی را انتخاب کنند . (پاسخگوی تحقیق، آمریکا)
د ر ایالت پنجاب پاکستان، یک وزیر زن توسط مردی کشته شد که اقدام خود را چنین توجیه می‌کرد : «اقتدار یک زن بر مردان “قانون طبیعت” را به هم می‌زند .» (پاسخگوی تحقیق، کانادا)
افراطیون مذهبی د ر سایر جوامع نیز، علیه به کار بستن تدابیری که ممکن است خشونت علیه زنان را کاهش د هد ، اقدام می‌کنند . برای نمونه د ر سال ۱۹۹۵ د ر سریلانکا، مجمع مسلمانان توانست د ر مخالفت با اجرای قانون مربوط به حداقل سن (قانونی) ازدواج برای مسلمانان با موفقیت عمل کند . یکی از اولین اقدامات رژیم پس از انقلاب د ر ایران، بازستاند ن دستاوردهای حاصل از قانون حمایت از خانواده برای زنان بود . د ر پاکستان، بنیادگرایان بارها خواسته‌اند حق قانونی انتخاب همسر را ملغی کنند . افراطیون مذهبی مشوق ازدواج‌های اجباری و قتل‌های ناموسی هستند . د ر جوامع متفاوتی نظیر بحرین، مالی و افریقای جنوبی، اِعمال قدرت بنیادگرایان باعث عدم پیشبرد قوانین خانواده و یا تأخیر د ر اجرای آن می‌شود . این د ر حالی است که د ر هر د و کشور ازبکستان و تایلند ، فعالین حقوق زنان گزارش میدهند که اقدامات بنیادگرایی مذهبی به افزایش تعدد زوجات انجامید ه است. افراطیون مذهبی غالباً ازدواج‌های زودهنگام را _ با یا بد ون رضایت دختران جوان_ ترویج می‌کنند و د ر این میان کمترین توجه را به قوانین دارند .
آن‌ها د ر پی مجاب کرد ن والدین، دختران و حتی پسران د ر پذیرش ازدواج، قبل از رسید ن به سن قانونی هستند و از بودجه بنیادهای خیریه معظم برای این کار استفاده می‌کنند . آن‌ها د ر اماکن مذهبی برای والدین موعظه می‌کنند تا آن‌ها به دختران خود بیاموزند ، منقاد شوهر خود باشند و تأکید می‌کنند ، این چیزی است که خداوند می‌خواهد . (پاسخگوی تحقیق، گینه)
یکی از فعالان حقوق زنان خاطرنشان می‌سازد ، «وقتی د ولت‌ها پیشرفت‌های بد ست آمد ه در عرصه‌ی ملی و بین‌المللی را وارد سیستم قضایی و رسمی می‌کنند ، بنیادگرایان با چشم‌پوشی و تداوم بخشی به خشونت علیه زنان، فرجه‌های پیش‌آمده برای زنان د ر دستیابی به عدالت و بهره‌گیری از حقوق بشر زنان را محدود می‌کنند .» (پاسخگوی تحقیق، تایلند )
د ر عرصه‌ی بین‌المللی، جهانی‌سازی اقتصادی، نظامی‌گری بنیادگرایی [هر سه] زمینه‌ساز و تقویت‌کننده‌ی تبعیض‌اند . زنان هد ف خشونت د ر جنگ‌های داخلی و منازعات فرقه‌ای واقع می‌شوند ، اغلب بد ون آنکه این کار مورد پیگرد قانونی قرار گیرد . برای مثال د ر کلمبیا خشونت جنسی علیه زنان، گویی بخشی از استراتژی جنگ است که بیش‌ازپیش توسط افراد نظامی، شبه‌نظامی و پارتیزانی اِعمال می‌شود ، بد ون آنکه د ولت یا کلیسا آن‌ها تقبیح کند .
تأثیرات منفی بر پیشرفت و توسعه
اوج‌گیری بنیادگرایی بر پیشرفت و توسعه‌ی جوامع گوناگون (ملی و محلی) و جامعه بین‌الملل اثرگذار بود ه و دخالت‌های آنان جنبش‌های وسیع اجتماعی را برای دستیابی به عدالت و حقوق بشر تحت تأثیر قرار داد ه است. د ر خلأ سیاسی و اجتماعی ناشی از جهانی‌سازی نئولیبرالیستی، کوتاهی و ضعفِ ارگان‌های د ولتی د ر تأمین نیازهای جوامع خود ، و شکاف فزایند ه ی بین فقیر و غنی، بنیادگرایی مذهبی اغلب خود را مدافع فرود ستان و ستمدیدگان قلمداد می‌کند . بسیاری از فعالیت‌های بنیادگرایی مذهبی، از طریق انجام امور خیریه و ارائه‌ی خدمات، به مشروعیت قانونی د ست می‌یابد . د ر برخی موارد ، آن‌ها زبان حقوق بشر و حتی حقوق جنسیتی را به کار می‌گیرند . به این طریق آن‌ها حمایت دولت‌ها و نهادهای کمک‌رسانی را بد ست می‌آورند و با سازمان‌های مترقی و حتی گروههای فعال حقوق زنان، طرح همکاری می‌ریزند .
مع‌هذا شواهد اندکی حاکی از تأیید ادعای بنیادگرایان د ر حمایت از عدالت‌خواهی وجود دارد . برخلاف نظرات آن د سته از کنشگران حقوق زنان که گمان می‌کنند بنیادگرایان واقعاً د ر راه پیشبرد توسعه و عدالت اجتماعی و به‌عنوان‌مثال، د ر راهِ مبارزه با فقر و فساد ، دفاع از دموکراسی، تکثرگرایی سیاسی و حق آزادی بیان فعالیت می‌کنند ، یافته‌های تحقیق موارد مستند بسیار اندکی را د ر اثبات آن نشان میدهد . طبق اطلاعات برآمد ه از تحقیق، فعالیت‌های بنیادگرایان علیه سرمایه د آری و جهانی‌سازی نیست، اما موارد زیادی ارتباطِ آنان را با تجارت جهانی و منطقه‌ای آشکار می‌کند . این روابط د ر مورد گروههای ”مسیحیان راست[۱]” آمریکا و نیز “کاتولیسیسم” د ر آمریکای لاتین کاملاً عیان است. فعالان حقوق زنان که اروپای غربی، آمریکای شمالی، استرالیا و نیوزیلند را مدنظر دارند ، غالباً فعالیت‌های بنیادگرایان مذهبی را د ر راستای کاپیتالیسم و نئولیبرالیسم می‌دانند . (۳۸ درصد د ر مقایسه با میانگین ۲۰ درصد)
این د ر حالی است که گزارش‌های فعالان حقوق زنان که بر خاورمیانه و آفریقای شمالی توجه دارند ، بیش از دیگران بیانگر کارزار بنیادگرایان علیه کاپیتالیسم و نئولیبرالیسم است. (۳۵درصد د ر مقایسه با میانگین ۱۸درصد) این امر بسیار برجسته‌تر از مبارزات بنیادگرایان علیه سایر مقولات، نظیر سقطِ جنین و حقوق باروری جلوه داد ه می‌شود ، مسائلی که قاعد تن حائز اهمیت زیاد برای بنیادگرایان اسلامی تلقی نمی‌شود . بر همین روال، بسیاری از فعالان حقوق زنان که تحت سیطره‌ی بنیادگرایی اسلامی هستند نیز می‌گویند آنان به‌هیچ‌وجه علیه کاپیتالیسم و نئولیبرالیسم عمل نمی‌کنند .
سنت‌گرایی مذهبی، عملاً از تلاطم اقتصادی و اجتماعی جوامع تغذیه می‌کند و د ر شرایطی که فرصت‌های اقتصادی برای جوانان، به‌ویژه مردان جوان وجود ندارد ، زمینه‌ی رشد می‌یابد . فعالین حقوق زنان د ر مصر، عراق، پاکستان، ترکیه و ازبکستان موارد بی‌شماری از فعالیت‌های بنیادگرایی مذهبی را د ر ارائه‌ی خدمات اولیه، برمی‌شمارند . این د رحالی صورت می‌گیرد که د ولت‌ها د ر انجام چنین اموری ناکارآمد هستند و یا طبقه‌بندی اجتماعی به فقری بنیادی انجامید ه است. اما بسیاری خاطرنشان می‌کنند که این راه‌حل‌های بنیادگرایان، موقتی و سطحی است، ریشه‌ی نابرابری‌ها و تبعیض‌ها را نشانه نمی‌رود و د ریافت‌کنندگان این کمک‌ها را به نهادهای خیریه و انسان دوستانه وابسته نگه می‌‌دارد . اگرچه، چنین اموری د ر خاورمیانه و آفریقای شمالی برای جذب نیرو تا حد زیادی شایع است، اما امری معمول د ر میان بنیادگرایان کاتولیک و مسیحی نیز به شمار می‌رود . مسیحیان اونجلیست د ر امریکای لاتین، آسیا و کشورهای شوروی پیشین د ر تهیه غذا و نیز ایجاد فرصت‌های شغلی و تحصیلی برای اقشار ناخشنود جامعه فعال هستند .
اولین نسلی که د ر هندوستان [به خصوص از طریق کلیسای کاتولیک] به مسیحیت روی آورد ، به “مسیحیان برنج” معروف بود . مبلغین مسیحی (و تا حد ود ی گروههای هند و) باید به مناطقی می رفتند که به لحاظ اقصاد ی عقب ماند ه بودند و به تأمین غذا و ارائه کمک های مالی می پرد اختند . کار آنان د ر حد ود د هه ۱۹۶۰ متوقف شد . آن‌ها گمان می‌کردند اینها مردمی هستند که به خاطر منافع اقتصاد ی به کلیسا روی آورد ه اند و ممکن است متعاقبن برخی آیین مذهبی [کاتولیک] را هم برگزینند ، د ر حالی که قسمت اعظم باورهای آنان از سایر آیین ها باشد ، و این نسل بعد ی است که خود را به‌عنوان کاتولیک خواهد پذیرفت و کمتر به سایر ارزش ها و مناسک د ینی پایبند خواهد ماند . اما برخلافِ انتظار آنان، همان نسل اولی ها کاملن به مذهب کاتولیک روی آورد ند . (مونا مهتا، هندوستان)
یکی از فعالان حقوق زنان، د ر تحلیل روشی که سنت‌گرایی مذهبی، مردم را از جذب شد ن به روش‌های انتقاد ی منحرف می‌کند ، می‌گوید ، «آن‌ها اقتصاد بازار و فقر را زیر سؤال نمی‌برند ، اما اخلاقیات را چرا.» (کامالا چاند راکیرانا، اند ونزی) کنشگران حقوق زنان، مشکلاتِ به تحرک کشاند ن مردم برای کسب حقوق خود را د ر جامعه ای که آنان به یافتن رستگاری د رونی سوق داده می‌شوند و جایی که رنج و عذاب، پیامد ناتوانی از فرونشاند ن “خشم خداوند ” خواند ه می‌شود ، روشن می‌کنند . به جای به چالش کشید ن تبعیض و نابرابری نهاد ینه شد ه به‌مثابه عامل ریشه ای فقر، سنت‌گرایی مذهبی اغلب حامی جهانی‌سازی است که فقر و ناامنی را به‌وجود می آورد .
د ر بسیاری از مناطق، بنیادگرایی مذهبی به همپوشانی ناشی از تبعیض جنسیتی و طبقاتی صحه می گذارد و د ر نتیجه بهره گیری اقتصاد ی از زنان به حاشیه راند ه شد ه جامعه را تشدید می‌کند و نیز به‌طور هد فمند استقلال اقتصاد ی زنان را مورد تعرض قرار میدهد . یکی از فعالان حقوق زنان د ر بنگلاد ش گزارش می‌کند که «خطِ مشی اصلی د ر پیشبرد امور زنان با تغییراتی خزند ه د ر حکومت د ولت قبلی (که د ر ائتلاف با احزاب اسلامی قد رت گرفت) همراه بود که تفسیر اسلامی تری از هنجارهای اجتماعی به د ست می د اد . قوانین مربوط به ارث بری، اشتغال، د سترسی و کنترل منابع، و مشارکت سیاسی زنان همگی مورد تجدید نظر قرار گرفت.» (پاسخگوی تحقیق، بنگلاد ش آمریکا) فعالان حقوق زنان د ر بسیاری جاها گزارش میدهند که چگونه تعابیر مذهبی برای خلع ید زنان از د سترسی به منابع مالی به کار می‌رود . برای مثال د ر غنای شمالی که زنان اغلب د ر ازای کار خود د ر مزارع، مزد ی د ریافت نمی‌کنند ، _ چون زمینی از آنِ خود ندارند _ انتقاد علیه نظام، با این ادعا رد می‌شود که مذهب اجازه مالکیت به زنان نمی‌دهد .
د ر بیشتر موارد ، تقاضا برای جمع آوری اعانه از تجمعات مذهبی توسط بنیادگرایان، به تضعیف امنیت اقتصاد ی جوامع می انجامد . کلیساهای پنتکوستال و کاریزماتیک د ر اوگاند ا به جماعت عباد ت کنند ه ی فقیر، وعد ه ی ثروت میدهند، مشروط بر اینکه آن‌ها اعانات[۲] خود را به کشیش بد هند . د ر حالی که راهب های بود ایی د ر تایلند به زنان تن‌فروش وعد ه‌ی تقد یری بهتر د ر تجسد [۳] بعد ی میدهند، به شرط آنکه آن‌ها خود را وقف معبد کنند . بنیادگرایی مذهبی از نیاز مردم به امید واری استفاده و برخلاف ادعای خود ، عملن مبارزه با فقر را فراموش می‌کند .
اخیرا د ر مورد ِ ثروت و سعاد ت، بسیار موعظه می‌شود … مردم تنگد ست این بخش از گفته ی آنان را می‌گیرند که امید وار باشند ثروتشان چند برابر خواهد شد ، چون آن‌ها افراد زحمتکشی هستند . “هرچه بیشتر بکاری، بیشتر د رو می کنی.” (پاسخگوی تحقیق، سوآزیلند )
وقتی مردم چنان تنگد ستند که نگران وعد ه‌ی غذایی بعد ی خود هستند و امید واری د ر آن‌ها د ر کمترین حد است، به ساد گی توسط هرکسی که آن‌ها را “امید وار” کند ، بسیج می‌شوند ؛ این مردم فرودست توسط افرادی که مذهب را د ستاویز کرد ها ند ، تا آخرین ذره د وشید ه می‌شوند . (پاسخگوی تحقیق، کنیا)
آسیب به توسعه‌ی جامعه‌ی مد نی
بسیاری از کنشگران حقوق زنان دید گاهی منفی نسبت به بنیادگرایی مذهبی دارند ، چراکه آن‌ها مشارکت‌های سازمان‌یافته برای رسید ن به عدالت اقتصادی و حقوق بشر را تخریب می‌کنند ، و توجه و انرژی را از رسیدگی به موارد مهم حقوق زنان منحرف می‌سازند .
سنت‌گرایی مذهبی، مشارکت سازمان‌یافته‌ی زنان را همچون مشارکت مذهبی ترقی‌خواه د ر سطحی وسیع‌تر، مورد یورش قرار میدهد . چون هر د و را تهدیدی سیاسی برای خود تلقی می‌کند . د ر اوایل دهه‌ی ۸۰، وقتی‌که “جنبش زنان مراکش” با هد ف برپایی جامعه‌ای د موکراتیک، و تکثرگرا، با قابلیت تحمل یکدیگر وارد عمل شد ، بنیادگرایان آن را تهدیدی بزرگ برای پروژه‌های خود د یدند . آن‌ها زنان را که د ر نتیجه‌ی اقدامات آنان بیشترین ضربه را می‌دیدند ، د ر جبهه‌ی مخالف خود می‌دانستند . گروههای سنتی، فعالان زنان را مورد هد ف قرار د اد ند ، که هد ف از آن، صدمه و خلع ید جنبش زنان بود . به همین منوال، د ر طول دهه ۸۰ و۹۰ کلیسای ترقی‌خواه د ر ایالات‌متحده آمریکا به طرزی حساب‌شده به تحلیل برد ه شد ، و امروزه حریفی به‌مراتب ضعیف‌تر د ر مقابل گروههای اونجلیست باقی ماند ه است. اوج‌گیری بنیادگرایی کاتولیک د ر آمریکای لاتین و جزایر کارائیب د ر د هه‌های ۷۰ و ۸۰، به میزان زیاد واکنشی د ر مقابل نفوذ تعالیم غیر سنتی و آزاد ، نه‌تنها د ر د رون کلیسای کاتولیک، بلکه د ر عرصه‌ی سیاسی و د ر میان توده‌ی مردم بود .
پارسال من با یک سازمان بشردوستانه[۴] د ر پاکستان همکاری می‌کردم. روحانیون با استفاده از صد ای بلند موعظه‌کنند گان مساجد ، و ارسال اطلاعیه‌های رسمی برای کارکنان، زنان پاکستانی شاغل د ر سازمان را تهدید کردند که باید کار را متوقف کنند ، وگرنه منتظر عواقب هولناک آن باشند . آن‌ها همچنین، زنان شرکت‌کننده د ر کلاس‌های آموزشی ما را دچار رعب می‌کردند .
د ر بسیاری از جوامع، بنیادگرایان مذهبی، با د ر مضیقه قرار د اد ن سایر نیروهای سیاسی، به‌ویژه سازمان‌های زنان و نهادهای حقوق بشری برای تسخیر فضای سیاسی، برنامه‌ریزی می‌کنند . د ر هندوستان و برزیل، گروهی پیشقد م کار بر روی ویروس اچ.آی.وی و جلوگیری از شیوع بیماری اید ز د ر میان کارگران جنسی شد ه بودند ، اما براثر نفوذ “مسیحیان راست” د ر د ولت آمریکا، از اختصاص بودجه به آنان جلوگیری شد . د ر بنگلادش، کانادا و مکزیک، بنیادگرایان، بخشی از حزب حاکم شدند و یا با ائتلاف با هیئت حاکمِ توانستند از قدرت خود _ به‌عنوان‌مثال _ برای تحدید عملکرد و تخصیص بودجه به نهادهای سکولار و سازمان‌های زنان و کسانی که برای احقاق حقوق گروههای هم‌جنس‌گرا و ترانس همکاری می‌کردند ، استفاده کنند .
سنت‌گرایان مذهبی، نه‌تنها از خطرات جامعه‌ی مد نی، بلکه از فرصت‌هایی که د ر این جوامع ایجاد می‌شود ، آگاه‌اند . آن‌ها به اهمیت معیارهای حقوق بشر د ر بسیاری مباحث سیاسی و اجتماعی پی برد‌ه‌اند و بنابراین با به‌کارگیری چنین ادبیاتی د ر فعالیت‌های خود ، د رصد د لوث آن هستند . چنانچه پیداست این استراتژی مهم آنان د ر سطح بین‌المللی و منطقه‌ای است و گزارش‌ها حاکی از رواج آن د ر آمریکای لاتین و جزایر کارائیب است. کنشگران حقوق زنان که اروپای غربی، آمریکای شمالی، خاورمیانه، شمال آفریقا و آسیای جنوبی را مدنظر دارند ، اهمیت این استراتژی را د ر این مناطق نیز نشان میدهند .
یک اقدام تبلیغاتی بنیادگرایان با به‌کارگیری شعار “ساکت ننشینید ، صدای خود را بلند کنید .” انجام گرفت. همین شعار از دیدگاه حقوق بشر و حقوق شهروندی برای متهم کرد ن بنیادگرایی مذهبی د ر میان کارکنان د ولت بکار می‌رود . (پاسخگوی تحقیق، مکزیک)
یک تغییر مهم، تصمیم بنیادگرایان برای ”ریختن به خیابان‌ها” و تظاهرات د ر مواقعی است که بحث و جد ل بر سر حقوق جنسیتی د ر جریان است. از سال ۲۰۰۰، این روش با شدت و کثرت بیشتری انجام می‌شود . به گمان من، این تدبیر مرتبط با روند پیشبرد دموکراسی د ر منطقه و روشی برای بیان خواست‌های مد نی است که بنیادگرایان نیز از آن بهره می‌گیرند . (چراکه نه؟!) حریف، دیگر به‌مانند “قد رتِ پشتِ پرد ه” عمل نمی‌کند، بلکه خود را به‌صورت یک حرکت اجتماعی تعریف می‌کند ، و مفاهیم و مسائل مشابه را زیر سؤال می‌برد . (آلخاند ار سارد ا، آرژانتین)
د ر هندوستان، بنیادگرایان هند و، واژگانی نظیر “دسترسی به منابع” و “کسب توانمندی” را برای جذب دختران دانشجو بکار می‌گیرند که آن‌ها قبلاً توسط نهادهای حقوق زنان با این مفاهیم آشنا شدهاند . د ر پاکستان، دانش‌آموزان مدرسه دخترانه “جمیع حفظا” د ر ارتباط با مسجدی (به نام مسجد لعل) زنی را که ظاهراً اقدام به راه‌اندازی روسپی‌خانه کرد ه بود ، به‌شدت کتک زدند . بنیادگرایان مسلمان از این حمله با این توجیه حمایت کردند که ” د ر مدافعه‌ی جدی از حقوق زنان، باید از آنان د ر مقابل تن‌فروشی محافظت کرد .” (پاسخگوی تحقیق، پاکستان)
اما د ر حالت کلی، نتیجه منفی است، حتی اگر الفاظ مرتبط با حقوق بشر و توانمندسازی و … وارد ِ گفتمان اسلام‌گرایان شد ه باشد . (سارا حسین، بنگلادش)
توانمندی روزافزونِ جامعه‌ی مد نی، حمایت مالی جهانی و احترام به آن، این صحنه را برای بنیادگرایان، بسیار جذاب کرد ه است. ۶۲ درصد از کنشگران حقوق زنان، د ر ارزیابی از میزان نفوذِ حامیان بنیادگرایی د ر حوزه‌های فعالیتشان، سازمان‌ها و بنیادهای خیریه را د ر پیوند با بنیادگرایی یا متمایل به آن‌ها می د انند . یک شیوه‌ی قاطع د ر میان بنیادگرایان د ر آمریکای لاتین، جزایر کارائیب، و د ر اروپای غربی، آمریکای شمالی، استرالیا و نیوزیلند ، تأسیس سازمان‌های “مخالفِ سقط جنین” است. د ر عین حال، بر اساس گفته‌ی فعالان حقوق زنان، د ر مناطق تحت سلطه‌ی سنت‌گرایی اسلامی، ایجاد سازمان‌هایی که برای سرپوش گذاشتن به اعمال غیرقانونی تشکیل شد ه باشد [۵]، خطِ مشی مهم این سنت‌گرایان است.
به نظر من آن‌ها کسب مهارت کرد‌ه‌اند ، و از واژگانی نظیر “جنسیت” که د ر د هه‌ی ۹۰ ، بد تلقی می‌شد ، استفاده می‌کنند ؛ به‌خصوص پس از اجلاس پکن، آن‌ها چنین مفاهیمی را ماهرانه بکار می‌گیرند . همچنین حالا که آن‌ها از کمک‌های عظیم مالی و حمایت د ولت‌هایی نظیر ایالات‌متحده امریکا برخوردارند ، سلطه‌جوتر از پیش شد ه اند . (سوزانا چیاروتی، آرژانتین)
اعمال کنترل بر سیاست عمومی
ارتباطِ بین بنیادگرایی و حکومت‌ها و د ر نتیجه، تأثیر آنان بر سیاست عمومی، امری پیچید ه و دوطرفه است. این پیوند که یکی از فعالان حقوق زنان آن را “مذهبی سازی سیاست و سیاسی کرد ن مذهب” می‌خواند ، غالباً به تضعیف قوانین می‌انجامد . به‌عنوان نمونه، د ر بنگلادش، سنت‌گرایان مذهبی فتواهایی را صادر کرد ه اند که موجب نقض قوانین د ولتی و از بین برد ن چتر حمایتی ناشی از آن‌هاست. به همین نحو، طبق گزارش یکی از فعالان د ر اردوگاه پناهندگان سودانی د ر مصر، کلیسای کاتولیک از مکانیسم‌های غیررسمی برای د اد رسی حمایت می‌کند که برخلاف تعهدات بین‌المللی د فاع از پناهندگان و معیارهای حقوق بشر برای زنان است.
حکومت‌ها هم، تحت نفوذ بنیادگرایی، ممکن است از قدرت سکولار خود برای تخریب یا تغییر سیاست عمومی به‌طوری استفاده کنند که هم برای زنان و هم برای سایر گروههای حاشیه‌ای نظیر اقلیت‌های قومی و مذهبی، به‌غایت تبعیض‌آمیز باشد . “لیتو اَتیینزا” که تا سال ۲۰۰۷ شهردار مانیل بود ، همه‌ی مراکز تنظیم خانواده را به خارج شهر منتقل کرد و تا حدی پیش رفت که سازمان‌های غیردولتی را که به‌طور پنهانی به ارائه خدمات می‌پرداختند ، مورد یورش و تهاجم قرار د اد . پس‌ازآن، زنان طبقه‌ی کارگر را هم مجبور کردند که از هیچ نوع وسیله جلوگیری از بارداری، استفاده نکنند و هیچ سرویسی از سایر شهرها دریافت ننمایند .
نمونه‌ی بارز دیگر، “لایحه‌ی قانونی ضد پورنو[۶]” است که اخیراً د ر اندونزی تصویب شد که رفت‌وآمد زنان را بعد از ساعت هفت شب محدود می‌کند . مجازات افراطی د ر پاکستان (که اکنون تا حدی ملغی شد ه)، برای رابطه‌ی جنسی خارج از ازدواج رسمی که به احکام حد شرعی معروف است و نیز مجازات کیفری تحت تأثیر شریعت د ر نیجریه‌ی شمالی از این د سته‌اند . د ر ایالات‌متحده آمریکا که هنوز هم، تلاش برای دستیابی به حقوق باروری[۷] برای زنان ادامه دارد ، بنیادگرایان مذهبی توانسته‌اند د ر انتصاب مادام‌العمر قضات فدرال، ازجمله قضاتی که اخیراً به مقام دیوان عالی کشور رسید‌ه‌اند ، اِعمال نفوذ کنند . به این قضات خاطرنشان می‌شود که بنیادگرایان مسیحی، د ر مقابل سقطِ جنین و حتی جلوگیری از بارداری ایستادگی می‌کنند .
جناح چپ توانست برای اولین بار د ر اروگوئه پیروزی د ولتی بد ست آورد . “فرنتو اَمپلیو” (حزب حاکم) تمایل به تصویب آزادی سقط جنین داشت. بااین‌حال، کمی بعد از انتخابات، رئیس‌جمهور _ که یک پزشک سوسیالیست بود _ ملاقاتی برای صرف ناهار با اسقف‌ها داشت و تنها چند روز پس‌ازآن بود که او تهدید کرد ، اگر مجلس قانون سلامت جنسی را _که اجازه پایان داد ن به بارداری بنا به درخواست زن را میدهد _ تصویب کند ، او آن را وتو خواهد کرد . (لوسی گرید و، اروگوئه)
د ر حالی که قبلاً “د خالت د ر زندگی خصوصی افراد جامعه معمول نبود” امروزه تقاضا بر این است که مذهب باید د ر عرصه‌ی عمومی حاضر باشد . این به آن معنی است که لزوماً نیازی نیست که برای مثال یک سیستم قضائی موازی به وجود آید یا مدارس جداگانه‌ی مذهبی داشته باشیم. این یعنی تحت نفوذ گرفتن هر آنچه هویت مذهبی ایجاب می‌کند . اکنون دیگر احکام د ینی تعیین می‌کند که چگونه باید با جوامع اقلیت‌ها تا کرد . (پراگنا پَتل، انگلستان)
سنت‌گرایان مذهبی مانعی بر سر راه توسعه‌ی مثبت هستند و از نفوذ خود برای تغییر داد ن قوانین و سیاست‌های مثبتِ مصوبه‌های قبلی، بهره می‌گیرند . برای مثال، متعاقب کسب استقلال ازبکستان د ر دهه‌ی ۹۰، حداقل سن قانونی ازدواج از ۱۸ سال به ۱۷ سال تقلیل یافت، اقدامی که به یک اصل قانونی بین‌المللی که قبلاً د ر این کشور پذیرفته‌شده بود ، آسیب زد . حتی اگر اقدامی برای تغییر قانون، ناموفق باشد ، ممکن است د ر تغییر شیوه‌ی نگرش و د ر عمل موفق باشد . برای نمونه، د ر سال ۲۰۰۷ ، یک حزب د ست راستی افراطی بنام “مجمع خانواده‌های لهستانی”، با حمایت حزب حاکم محافظه‌کار، اقدام به راه‌اندازی کارزاری برای تجدیدنظر د ر قانون اساسی د ر خصوص “حق حیات از بد و لقاح” کرد . این کار می‌توانست به‌طور مؤثر سقط جنین را تحت هر شرایطی، حتی وقتی‌که جان ماد ر د ر خطر باشد ، ممنوع کند . اگرچه این کار د ر سطح قانونی عقیم ماند ، اما تعداد پزشکانی که به دلایل اخلاقی از این کار احتراز می‌کردند ، رو به افزایش گذاشت.
تکثرگرایی و تحمل‌پذیری د ر معرض حمله
کنشگران حقوق زنان جوامع متفاوت، از تفرقه‌افکنی بنیادگرایان خبر میدهند . د ر آذربایجان جناح‌بندی بین مذهبی‌ها و غیرمذهبی‌ها تجربه می‌شود ؛ د ر هندوستان تشدید تنش بین هندوها، مسلمانان و مسیحیان؛ و د ر پاکستان شکاف بین فرقه‌ها. گزارشِ د و سوم فعالان حقوق زنان، حکایت از این دارد که بنیادگرایان، پیروان سایر مذاهب را هد ف گرفته‌اند و نیز گزارش‌های متعددی از یورش‌های بومی و منطقه‌ای وجود دارد . اگرچه برخی بنیادگرایان مدعی فعالیت برای تکثرگرایی هستند ، شواهد حاکی از “تمامیت‌خواهی و تحمل‌ناپذیری” آن‌هاست.
د ر سودان تحمیل یک سنت‌گرایی مذهبی بیگانه د ر کار است، اسلامی (وهابی، عربی و …) یا مسیحی (اونجلیست‌های طرفدار صهیونیسم). این مسئله به ایجاد و رشد اختلافات، تحریک و تقویتِ جناح‌بندی‌ها و اِعمال محدودیت بر زنان منجر می‌شود ، و مانعی بر سر راهِ تعامل فرهنگی، مذهبی و ملی پدید می‌آورد ، امری که قبلاً د ر جامعه معمول نبود . (پاسخگوی تحقیق، سودان)
آن‌ها به شما یاد میدهند که یهودی‌ها بد هستند ، مسیحی‌ها هم همین‌طور؛ همگی کافرند . یک گسست د ر جامعه به وجود آمد ه. پیش‌ترها کسی نمی‌پرسید تو زرتشتی هستی یا مسیحی؛ شیعه هستی یا سنی، یا هر چیز دیگر. یکپارچگی جامعه از هم پاشید ه. بیشتر افراد ِ اقلیت‌های کوچک مهاجرت کرد‌ه‌اند . کسانی که ماند‌ه‌اند جرئت نمی‌کنند رک و بی‌پروا حرفِ خود را بزنند و پاکستانی بود ن آن‌ها، مدام زیر سؤال می‌رود . (فرید ه شاهد ، پاکستان)
فعالان حقوق زنان از سراسر جهان متذکر می‌شوند که از وسعت فضاهای غیرمذهبی د ر جوامع، به‌ویژه به علت یورش به نظام آموزشی که زیربنای یک واحد اجتماعی و تکثرگراست، کاسته شد ه است. برای نمونه، د ر نیجریه بنیادگرایان مذهبی سعی می‌کنند بنیاد «مدارس واحد » د ولت مرکزی را سست کنند . این مدارس بخشی از تلاش د ولت برای از بین برد ن قطب‌بندی‌های قومی- مذهبی است که سهمیه‌ای برای دانش‌آموزان همه‌ی مناطق دارند .
نمازخانه‌ی یکی از مدارس، توسط گروه خاصی از دختران، د ر ماه رمضان اشغال می‌شود تا سایر دختران مسلمان را تحت فشار قرار هند . به آن‌ها گفته می‌شود ، «شما دختران مسلمان بدی هستید ». (پراگنا پتل، انگلستان)
رسوخ سنت‌گرایی مذهبی د ر نظام آموزشی، با هد ف جذب نیرو و همین‌طور تضعیف تفکر انتقادی و جمع‌گرایانه صورت می‌گیرد . یکی از فعالان جوان توضیح میدهد که سنت‌گرایان به مدارس بی‌اعتمادند و آن را محل بی‌بندوباری و جایی که زنان را مستقل بار می‌آورد ، می‌دانند . «این واهمه باعث شد ه تا روحانیون سلفی[۸] دختران خود را محجبه کنند تا از یک سو آن‌ها را به‌سوی نقش سنتی‌شان سوق د هند ، و از دیگر سو آن‌ها را به‌مثابه قربانیانی در چنگ آموزگاران غیرمذهبی که به آن‌ها اندیشید ن می‌آموزند ، جلوه د هند .» (پاسخگوی تحقیق، مراکش) تفسیر سنت‌گرایان از مذهب، تنها چیزی است که بسیاری از جوانان می‌دانند . بد ون آنکه هیچ نظام اعتقادی دیگری برای جایگزین کرد ن داشته باشند . آن‌ها هیچ تصوری از جامعه‌ی خود قبل از نفوذ بنیادگرایی د ر ذهن ندارند . د ر چنین شرایطی یکی از فعالان حقوق زنان، یک نظام آموزش همگانی را روشی مؤثر د ر مقابله با تمامیت‌خواهی می‌داند ؛ جایی که دانش‌آموزان از مذاهب و با پیشینه‌های متفاوت بتوانند د ر مد ارسی یکسان، تحصیل کنند .
امروزه دختران جوان بسیار منزوی‌تر از نسل من بار می‌آیند . ما با ایده‌ی ”مبارزه برای سیاهان[۹]” بزرگ شدیم، ما دوستان کارائیبی داشتیم. امروزه مردم حتی از میان آسیایی‌ها هم دوستی ندارند ، چه رسد به سایرین. نتیجه، داشتن ذهنیتی بسیار بسته و جهان‌بینی تنگ‌نظرانه خواهد بود . (گیتا سگال، انگلستان / هند )
ایجاد جو ترس و ارعاب
یکی از فعالان حقوق زنان، آنچه را که گروههای سنت‌گرا، د ر صدد به د ست آورد ن آن هستند ، چنین بیان می‌کند ، «آن‌ها به تصاحب قدرت و کثرت نیازمندند تا به ایجاد رعب و وحشت ادامه د هند .» شدت عمل آن‌ها امری فرامرزی و نیز قابل انتقال است، نظیر حرکت “پُست- سوهارتو[۱۰]” د ر اندونزی که سنت‌گرایان مسیحی و مسلمان مشترکا به جذب نیروهای شبه‌نظامی برای اعزام به مناطق متعارض د ر کشور کردند . لحن و زبانی که بنیادگرایان مذهبی د ر یوگسلاوی سابق، هند ، ایالات‌متحده آمریکا، فلسطین و اسرائیل بکار می‌برند اغلب خون‌خواهانه و تحریک‌کننده است که مردم را به غضب و انتقام‌جویی ترغیب می‌کند .
اتحادیه‌یهندوهای افراطی[۱۱] د ر سال ۲۰۰۱، کارزار جمع‌آوری ”امضاهای خونی” د ر د هلی را راه انداختند . یک نمایند ه ی مجلس، یک عضو برجسته‌ی بی. جی.پی.[۱۲]، و نیز آر.اس.اس.[۱۳] با اعلان “مرگ تروریسم” د ست به کار جمع‌آوری امضاها د ر مقیاسی وسیع زدند که افراد با خون خود امضا می‌کردند . کل اقدامات و سخنرانی‌های آن‌ها محرکِ خشونت و هم سنگ دانستن میهن‌پرستی با خونخواهی بود . چهره‌ای اسلامی به تروریسم داده شد ه بود که با ارجاعات مداوم آن‌ها به هویتِ د ینی تروریست‌ها، تقویت می‌شد . (پاسخگوی تحقیق، هندوستان)
شدت عمل بنیادگرایان مذهبی با هد ف سرنگونی حکومت‌ها و تضعیف د ولت محلی و د ول خارجی صورت می‌گیرد . بنا به اظهار کنشگران حقوق زنان، ایجاد رعب و تفرقه، بخصوص برای چندپاره کرد ن جامعه، دلسرد کرد ن معترضین و یا منتقدین برنامه‌های آن‌ها و نهیب زد ن به هم‌پیمانانشان صورت می‌گیرد . طبق اظهارات ۵۰ درصد از فعالان، ارعابِ مخالفین از طریق به‌کارگیری خشونت، استراتژی مشترک بنیادگرایان است. کنشگران حقوق زنان همه‌ی مناطق، بنیادگرایی مذهبی را بیشتر د ر تضاد با پیروان همان مذهب که با آن‌ها به لحاظ سیاسی مخالف‌اند ، می‌دانند تا پیروان سایر ادیان یا فرقه‌های دیگر همان د ین. به بیانی دیگر، بنیادگرایان، بیشتر د ر پی سرکوبِ مخالفان سیاسی خود هستند تا مقابله با تنوع د ینی.
اِعمال خشونت به‌مثابه استراتژی بنیادگرایان
نزدیک به ۱۰ درصد از فعالان حقوق زنان، تخریب محل کار خود یا به سرقت رفتن وسایلشان بد ست سنت‌گرایان مذهبی را تجربه کرد‌ه‌اند ، روشی که بیشتر د ر آمریکای لاتین و جزایر کارائیب معمول است. د ر عین حال خشونت فیزیکی علیه فعالان بسته به میزان فعالیت آنان د ر اروپای مرکزی و شرقی و آسیای مرکزی آمار بالایی دارد . د ر آمریکا از ایجاد حریق د ر کلینیک‌هایی که د ر آن‌ها سقط جنین صورت می‌گیرد ، گرفته تا پرتاب سنگ به وسایط نقلیه‌ای سازمانی که برنامه‌های رسیدگی به دختربچه‌ها د ر پاکستان را به عهد ه دارد ، و نیز جلوگیری از امرارمعاش و خنثی کرد ن ابتکار عمل فعالان حقوق زنان ازجمله اقدامات خشونت‌آمیز و مرعوب‌کننده‌ی بنیادگرایان است. یکی از کنشگران، د ر باره‌ی چگونگی ممانعت از فعالیتِ سازمانی بنام “سنگرام” که اصولاً برای رسیدگی به مشکلات زنان تن‌فروش د ر هند کار می‌کرد ، چنین توضیح میدهد : فاحشه‌خانه‌ها، هد ف یک سلسله حملات وحشیانه‌ی پلیس قرار گرفت. اعمال‌نفوذ یک سازمان مسیحی اونجلیست، به نام “ری استور اینترنشنال[۱۴]” مسبب آن بود . «د ر این حملات که تعصب مبلغین مذهبی و سبعیت جانی‌های آدمکش را به خود داشت، به هیچ‌کس رحم نکردند : دو دخترمدرسه‌ای هم که برای دید ن خانواده‌های خود رفته بودند د ر میان ۳۵ زن و دختر بازداشت شد ه بودند .» سنگرام برای آزادی زنان سالخورده و د و دخترمدرسه‌ای پادرمیانی کرد _ افراد صغیر درگیر د ر فحشا به لحاظ قانونی هم می‌توانستند خلاص شوند . بعدها شایع شد که منابع مالی این سازمان قطع شد ه که این موضوع نیز توسط سنگرام و نیز سفارت آمریکا د ر د هلی تکذیب شد … حقیقت امر این است که سازمان “ری استور اینترنشنال” و هم‌پالگی‌های آنان از کار مراکزی نظیر سنگرام جلوگیری می‌کنند ، مراکزی که به‌زحمت فضایی برای زنان روسپی باز می‌کنند تا آن‌ها بتوانند د ر معیت هم، روش‌هایی برای حل مشکلات خود بیابند . ازنظر سنگرام این حملات روش نامناسبی است که به دستگیری‌های کور و خشونت فیزیکی می‌انجامد و باعث می‌شود ، «این کار بیشتر زیرزمینی شود ؛ لازم است کارهای اساسی و طولانی‌مدت اجتماعی صورت بگیرد … » (مینا سشو، هند )
روی آورد ن زنان به عرصه‌های اجتماعی د ر گواتمالا، واکنش شدید بنیادگرایان را د ر پی داشته که به افزایش خشونت علیه زنان، هم د ر محیط خانه و د ر جامعه منجر شد ه است. استناد به رجولیت، برای قبولاند ن سلطه‌ی مردانه، یک فشار دائمی بر زنان است که با استناد به فتوای کلیساها صورت می‌پذیرد . (پاسخگوی تحقیق، گواتمالا)
زنان فعال د ر حوزه‌ی حقوق زنان، اغلب با تهدید و رفتار اهانت‌آمیز د ر مکان‌های عمومی مواجه می‌شوند . این اقدامات معمولاً از تفکرات افراطی مذهبی نشأت می‌گیرد که نقش “طبیعی” یا “عادی” یا “صحیح” مرد یا زن را تعیین می‌کند . این، یعنی حضور دائمی بنیادگرایی مذهبی د ر زند گی روزمره‌ی مردم. (پاسخگوی تحقیق، سوئد )
خشونت لفظی و توهین به فعالان حقوق زنان توسط سنت‌گرایان مذهبی بخشی از تجربه‌ی مشترک نزدیک به ۵۰ د رصد از آنان است، که یا خود شاهد آن بود‌ه‌اند یا از هم‌قطاران خود د ر این باره شنید‌ه‌اند . برای مثال د ر سال ۱۹۹۳ وقتی گروهی از زنان خواستار اصلاحات د ر قوانین خانواده د ر مراکش شدند ، بنیادگرایان که شدیداً مخالف توسعه‌ی حقوق زنان د ر خانواده بودند ، فهرستی از اسامی فعالین این کمپین را منتشر و خاطرنشان کردند که «همه‌ی مؤمنین و مسلمانان واقعی باید به فتوای صادره علیه آنان عمل کنند .» د ر مراسم نماز جمعه د ر مساجد اعلام کردند که این “زنان هرزه” هدایت توطئه‌ای را علیه هویت اسلامی د ر مراکش راه‌اندازی کرد‌ه‌اند و جامعه باید از چنین عناصر دشمن، پاکسازی شود . (پاسخگوی تحقیق، مراکش)
برچسب زد ن به افراد ، جزو خشونت لفظی و امری مشترک د ر میان مذاهب مختلف است و ۴۵د رصد از فعالان حقوق زنان، اشکال مختلف آن را به خود دید‌ه‌اند . الفاظ و عناوین بکار رفته د ر میان مذاهب مختلف فرق می‌کند . اطلاق لفظِ “ملحد ” یا “بی د ین” به کنشگران حقوق زنان د ر آمریکای لاتین و جزایر کارائیب و نیز آسیای جنوب شرقی، شرق آسیا، اروپای غربی، آمریکای شمالی، استرالیا و نیوزیلند مرسوم است. منتقدین بنیادگرایان کاتولیک این را به‌طور مداوم گزارش می‌کنند . انگ خورد ن با الفاظی نظیر مسلمان هند و مسیحی ”مرتد ” یا زن، دختر، همسر “بد ” را فعالین حقوق زنان د ر آسیای جنوب شرقی و شرق آسیا و اطراف اقیانوس آرام، بسیار تجربه می‌کنند . بنیادگرایان مذهبی د ر آمریکای لاتین و جزایر کارائیب، اروپای شرقی و مرکزی و آسیای مرکزی معمولاً برای ابراز تنفر خود از هم‌جنس‌گرایی، و بی‌اعتبار کرد ن یا ترساند ن فعالان، به آن‌ها برچسب “هم‌جنس‌باز” می‌زنند . این د ر حالی است که د ر جوامع مسلمان، واژه‌هایی نظیر “غربی” یا “سکولار” از انگ‌های معمول به شمار می‌رود .
فعالان حقوق زنان بین رده‌های سنی ۳۰ تا ۴۴ ساله ، عموماً د ر معرض بیشترین انواع خشونت نسبت به افراد زیر ۳۰ سال یا بالای ۴۵ سال هستند . احتمالاً، این بازتاب میزان بالای کار حقوقی آنان است که کنشگران حقوق زنان را د ر اوج فعالیت‌های خود ، با واکنش‌های خشونت‌آمیز سنت‌گرایان مذهبی روبرو می‌کند .
هدف‌های شدت عمل بنیادگرایان
هد ف گرفتن زنان، بسیار گسترد ه و امری متداول د ر میان همه‌ی انواع بنیادگرایی مذهبی است. یافته‌های تحقیق، تفاوت عمده‌ای را د ر مناطق و مذاهب مختلف نشان نمی‌دهد . ۷۷ درصد از فعالان می‌گویند که زنان د ر کل، به‌طور مکرر و یا گاهی آماج حملات فیزیکی یا لفظی قرار می‌گیرند . مخلص کلام اینکه زنان، صرفاً به خاطر زن بود نشان دستخوش خشونت بنیاد گران هستند .
کشور هندوستان، به هنگام نسل‌کشی هولناک سال ۲۰۰۲ د ر گجرات، که بد ست نیروهای بنیادگرایان هند وتوا[۱۵] با همراهی د ولت حاکم وقت صورت گرفت شاهد سبعانه‌ترین شکل حملات به زنان و دختران مسلمان به شکل تجاوز، سوزاند ن و انواع سوءاستفاده‌ها بود . این واقعه د ر کل، به کاهش تحرک و پویایی زنان و افزایش کنترل مردانه برای حفظ امنیت و ناموس آن‌ها انجامید ه است. (پاسخگوی تحقیق، هندوستان)
بااین‌وجود ، تنها زنان نیستند که هد ف حملات فیزیک و لفظی قرار می‌گیرند . این پژوهش نشان میدهد که فعالان حقوق بشر هم، به همان اندازه مورد هد ف بنیادگرایی مذهبی هستند . ۷۷ درصد از فعالان حقوق زنان به این موضوع اذعان داشته و بیش از نیمی از آنان، مدافعان صلح را نیز آماج حملات آنان می‌دانند .
علاوه بر اِعمال فشار طاقت‌فرسا که کل جوامع، به‌طور روزمره با آن رو د ر رو هستند ، خشونتِ برخی از بنیادگرایان مذهبی بسیار افراطی، شامل حال افرادی می‌شود که دیدگاه‌های مخالف را انعکاس میدهند . گزارش یک‌سوم فعالان حقوق زنان نشان میدهد که روشنفکران، روزنامه‌نگاران، افراد سکولار و غیرمذهبی هد فِ حملات مکرر قرار می‌گیرند . برای نمونه می‌توان از قتل یک فیلمساز آلمانی بنام “تئو وان گوگ” د ر سال ۲۰۰۴ نام برد که اقدام به تهیه فیلمی از خشونت خانگی د ر یک خانواده مهاجر مراکشی کرد ه بود ؛ و یا قتل یک قاضی پاکستانی که توانسته بود پروند ه ای بسیار جنجال‌برانگیز را از اتهام توهین به مقدسات مبرا کند . چنین شدت عملی که د ر جامعه انعکاس فوق‌العاده‌ای می‌یابد ، با این هد ف صورت می‌گیرد تا “د رس عبرتی” برای دیگران باشد . د ر مناقشه‌ی الجزایر د ر دهه‌ی ۹۰ میلادی، سنت‌گرایان مذهبی به‌طور سازمان‌یافته اقدام به قتل روشنفکران، ژورنالیست‌ها و هنرمندان مشهور کردند تا صدای مخالفین را خفه و جوی مملو از رعب و دلسردی بر جامعه حاکم کنند .
یک سازمان هند و، کسانی را که به بیان افکار خود می‌پردازند ، مجازات می‌کند . خبری شنیدم مبنی بر اینکه یک استاد دانشگاه که اشعار خود را در دانشکده می‌خواند ه، مورد حمله اعضای این سازمان قرار گرفت. آن‌ها ناگهان وارد شد ه و به روی او رنگ سیاه پاشید ه بودند . این مجازات بدی برای وی بود . (پاسخگوی تحقیق، هند )
بنا به اظهار ۵۹ درصد از فعالان حقوق زنان، افراد هم‌جنس‌گرا و گروههای مدافع حقوق آنان، غالباً مورد هد ف بنیادگرایان هستند . آن‌ها گاهی به‌مثابه مخالفان سیاسی، ولی د ر اغلب موارد سپر بلایی هستند که دل‌مشغولی و وسواس بنیادگرایان را د ر مورد روابط بین د و جنس مخالف و الگوی نابهنجار خانواده نشان میدهد . مطابق گفته‌ی ۴۶ د رصد از کنشگران حقوق زنان، افرادی که عموماً به هنجارهای رفتاری سنت‌گرایان اهمیت نمی‌دهند ، معمولاً د ر معرض رفتار خشونت‌آمیز جسمی و لفظی قرار می‌گیرند . بیشترین مثال‌ها، مرتبط با عدم تطبیق با نقش‌های اجتماعی، به‌ویژه نقش‌های جنسیتی مورد نظر آنان است: زنانی که د ر رهبری مسائل خانوادگی نقش دارند ، د ر طرز لباس پوشید ن یا مسائل اخلاقی از موازین آن‌ها تبعیت نمی‌کنند ، د ر حیات اجتماعی مشارکت دارند و حتی پدرانی که مشوق تحصیل و اشتغال دختران خود هستند .
پی‌ریزی جنبش‌های فراگیرتر برای مقاومت د ر برابر بنیادگرایی
بنیادگرایی مذهبی بسته به شرایطی که د ر آن پدیدار می‌شود ، اشکال متنوعی می‌یابد ، اما این گوناگونی تحت‌الشعاع ویژگی‌های د رونی، استراتژی و شدت برخورد همسان آنان قرار می‌گیرد . تجارب فعالان حقوق زنان نیز د ر کل مناطق و مذاهب، نشانگر افزایش تأثیرات ناشی از فعالیت‌های آن‌ها، به شیوه‌هایی بسیار مشابه هم هست.
د ر حالی که اقدامات بنیادگرایی مذهبی پیامدهای منفی خاصی برای زنان داشته است، اما ضربات گسترد ه ی آن بر توسعه‌ی جوامع و حقوق بشر، نباید د ستِ کم گرفته شود . سنت‌گرایی مذهبی تهدیدی برای دموکراسی و تکثرگرایی، و علیه اقشار تهید ست و گروههای به حاشیه راند ه شد ه ی جامعه است. آن‌ها مدافعان حقوق بشر را مدام مورد تعرض قرار میدهند و عرصه را بر تنوع آرا، دگراندیشی و اقدامات ترقی‌خواهانه تنگ می‌کنند . بنابراین، بنیادگرایی نه‌تنها سدی عظیم بر سر راه حقوق زنان محسوب می‌شود ، بلکه یک نیروی سیاسی است که د ر سطح جهانی قدرت می‌گیرد و مقابله با آن واکنشی هماهنگ، یکپارچه، استوار و چندوجهی را ایجاب می‌کند .
د ر پژوهش اَوید ، آنچه برای مقابله با بنیادگرایی مذهبی بسیار ضروری تشخیص داده شد ، تشریک‌مساعی گسترد ه و جهانی برای یافتن راه چاره‌های مؤثر د ر قبال این معضل است. چنین اقدامی، علاوه بر حضور همه‌ی فعالان حقوق زنان از جوامع گوناگون، اقدام طیف وسیعی از مدافعان حقوق بشر و حامیان ترقی و توسعه را نیز می‌طلبد . هم چنانکه یکی از فعالان حقوق زنان می‌گوید ، «اگر به مردم اجازه اندیشید ن داده نشود ، نمی‌توان یک دموکراسی د وام پذیر داشت. چراکه د ر این صورت ما هویتی از آن خود نخواهیم داشت، خود را به چیزی متعلق نخواهیم د انست، حق انتخاب نخواهیم داشت، افراد مستقلی نخواهیم بود . بنابراین اعتبار و ارزشی هم نخواهیم داشت.» (پاسخگوی تحقیق، نیجریه)
استراتژی و د ستور کار بنیادگرایان، به میزان زیاد برای مقابله با دستاوردهای جهانی حقوق زنان، حقوق بشر و تساوی بود ، این ممکن است نشانه‌ای از غیظ و غضب آنان باشد ، اما ناشی از ضعف آن‌ها نیز هست. نمونه‌های بسیاری از دستاوردهای حقوقی د ر مقابل بنیادگرایی وجود دارد و تلاش ما می‌تواند نقاط قوت این اقدامات را نشان د هد . فعالیت‌های سازمان‌های زنان د ر بسیاری از جوامع و د ر میان بسیاری مذاهب، جهت‌گیری فراملیتی و برنامه‌ریزی شبکه‌ای آن را نشان میدهد . تکیه بر تجارب و مسؤولیت‌های مشترک د ر رابطه با این موضوع، ضرورت ایجاد جنبش‌هایی گسترد ه تر برای مقابله با بنیادگرایی و مقاومت د ر برابر آن را آشکار می‌کند .
پانویس‌ها، توضیحات مترجم:
۱- مسیحیان راست یا اَونجلیست، اصطلاحی است که به جناح راست مسیحیت د ر ایالات‌متحده امریکا و فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی آنان اطلاق می‌شود . آن‌ها به‌شدت از ارزش‌های سیاسی و اجتماعی محافظه‌کارانه حمایت می‌کنند . پنتکوستالیسم و کاتولیسیسم و بنیادگرایی مسیحی و … همگی از تعالیم محافظه‌کارانه از مسیحیت نشأت می‌گیرد .
۲- Tithes عشریه، یک د هم درآمد ، اعانات
۳- Karma اعتقاد به تجسد دوباره نه لزوماً به شکل انسان؛ جسمیت یافتن د ر حیات بعدی؛ بنا به باوری که د ر بودائیسم وجود دارد ، اعمال خوب و بد انسان د ر تجسد دوباره‌ی او انعکاس می‌یابد .
۴- NWFP (سازمان منطقه‌ای شمالِ غرب کشور)
۵- front organizations
۶- پورنوگرافی
۷- حقوق باروری، شامل حق زن برای بارداری؛ تنظیم خانواده، سلامت و آموزش جنسی است.
۸- فرقه‌ای از مسلمانان سنی
۹- Black struggle سازمانی که برای کسب برابری برای سیاه‌پوستان بین سال‌های ۱۹۹۲-۱۹۵۴ فعال بود .
۱۰- حاجی محمد سوهارتو د ر ۱۹۲۱ متولد شد ، افسر ارتش اندونزی بود و به مدت ۳۲ سال رئیس‌جمهور آن کشور شد . به سال ۱۹۹۸ به اتهام فساد برکنار شد .
۱۱- اتحادیه موسوم به «سنگ پریوار» (اتحادیه متشکل از چندین گروه ناسیونالیست هند و تحت نظارت آر. اس. اس)، که از سال ۱۹۹۸ حزب حاکم د ر د ولت ائتلافی د هلی نو به شمار می‌رود .
۱۲- حزب ناسیونالیستی باهارتا جاناتای هندو BJP
۱۳- انجمن داوطلبان هندو RSS
۱۴- Restore International سازمانی که د ر سال ۲۰۰۴ با هد ف کمک به کودکان تأسیس شد ه است و پایگاه‌های زیادی د ر آمریکا دارد .
۱۵- فرقه‌ای از هندوهای بسیار متعصب
برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت WWW.AWID.ORG مراجعه نمایید.
